CEZAYİR (AA) - ABBAS MEYMUNİ - Cezayir'de Abdulaziz Buteflika'nın kitlesel halk protestoları karşısında istifa etmesinden sonra geçiş dönemi liderlerinin 4 Temmuz olarak açıkladığı seçim süreci, sivil toplum ve muhalefetin itirazı ve boykot çağrısı gölgesinde ilerliyor.
Cezayir'de Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın kitlesel halk protestoları karşısında istifa etmesinin ardından, ülkedeki geçiş dönemi sancılı bir şekilde devam ediyor. Anayasaya göre göreve gelen, Geçici Cumhurbaşkanı Abdulkadir bin Salih, bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçiminin tarihini 4 Temmuz olarak açıkladı.
Buna karşın, Cezayir sivil toplumu ve muhalefeti, başta Bin Salih olmak üzere Buteflika rejiminin temsilcilerinin devletin zirvesinde olduğu bir yönetimin gölgesinde seçimleri reddediyor. Cezayir sokağı, "şeffaf ve demokratik" sonuçlar getirmeyeceği gerekçesiyle sandığı boykot çağrısı yapıyor.
Üst üste yaptığı uyarılarla Buteflika'nın istifası konusunda kritik bir rol üstlenen Cezayir ordusu, ülkenin içinde bulunduğu krizden çıkış için seçimlerin bir an önce düzenlenmesi ve milli iradeyle meşruiyetini kazanmış bir cumhurbaşkanının halkın taleplerini hayata geçirmesi gerektiğinde ısrar ediyor.
-Ağır toplardan adaylık başvurusu yok
Cezayir'de muhalefet ve sokaktan boykot çağrısı yükselirken, ordu ve yönetimin "anayasal geçiş sürecinin işlemesi gerekliliği" vurgusuyla seçim takvimi işlemeye başladı.
Adaylık başvuruları geçen ay seçimlerin açıklanmasından hemen sonra başladı. İçişleri Bakanlığı'nın paylaştığı rakamlara göre, şu ana kadar 68 isim cumhurbaşkanlığı için adaylık başvurusunda bulundu.
Aday adayları arasında, Emekli Tümgeneral Ali Gadiri ve Ulusal Cumhuriyetçi Birlik Partisi Başkanı Bilkasım Sahili dışında ülkede siyaset, eski devlet adamları, ordu veya sivil toplumundan Cezayir kamuoyunun tanıdığı isimler dışında kimse adaylık başvuru yapmadı.
Cezayir'de önde gelen isimlerin adaylık başvurusu yapmamasının arkasında, mevcut durumda seçimlerin ertelenme olasılığı gösteriliyor. Bununla birlikte, Cezayir toplumundan seçimlere ilişkin ortak bir itiraz varken, önde gelen isimler erken başvuru yaparak halkın tepkisini çekmek istemiyor. Cezayir sokağının destekleyebileceği isimler daha ziyade muhalefetle birlikte seçimlerin ertelenmesi çağrısını yineliyor.
Cezayir'de yargının en üst mercii olarak görev yapan Anayasa Konseyi'nin kesin aday listelerini 20 Mayıs'ta açıklaması gerekiyor.
-Başkaldıran belediyeler seçmen listelerini teslim etmedi
Seçim takvimi bu şekilde işlerken, Cezayir genelindeki 1541 belediye seçmen listelerini tamamlarken yaklaşık 40 belediyenin sokak hareketinin seçimleri boykot kararı doğrultusunda işlem yapmadığı belirtildi.
Cezayir sokağının kesin bir dille reddettiği iki isim, Geçici Cumhurbaşkanı Bin Salih ve Başbakan Nureddin Bedevi, yakın zamanda bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda, "sürecin en başarılı şekilde tamamlanması için gerekli koşulların sağlanmasının" ele alındığı belirtildi.
Ancak Bin Salih'in ülkedeki, siyaset, sivil toplum, hukuk dünyasından isimlere yaptığı diyalog çağrısı çok cılız karşılık buldu. Geçen ay gerçekleştirilen diyalog toplantısına rejim yanlısı bazı partilerden temsilciler, birkaç sivil toplum kuruluşu temsilcisi dışında katılan olmadı.
-Seçim takvimi yaklaşırken protestolar sürüyor
Yönetim ve devlet kurumları 4 Temmuz seçim takviminin işlediğini vurgularken, Cezayirliler, Buteflika rejiminin kalıntılarının devletin zirvesinde olduğu bir geçiş dönemini kabul etmeyeceklerini her hafta cuma günü yüz binlerce kişinin katılımıyla devam eden protestolarda gösterdi.
Abdulaziz Buteflika'nın istifasından iki gün önce onayladığı Başbakan Bedevi ve hükümetiyle, eski cumhurbaşkanının en yakın müttefiklerinden Bin Salih'in devletin zirvesinde olduğu bir geçiş döneminin reddedilmesi, her protestoda ortak mesaj olarak öne çıktı.
Ordu geçiş dönemine ilişkin sokağın itirazlarına karşı anayasanın öngördüğü geçiş döneminin altını çizmeyi sürdürürken aksi takdirde, "kaos ve yıkım kapısının açılacağı" uyarısını yaptı.
Cezayir ordusu, aylık resmi dergisinin mayıs ayı başyazısı aracılığıyla verdiği mesajda, anayasal sürecin dışına çıkarak seçimlere gitmeden bir geçiş süreci çağrısı yapanları isim vermeden "kişisel çıkarlarını sürdürmeye çabalamakla" itham etti.
-"Şu aşamada seçimler intihar"
Cezayirli Siyasi Analist ve Aktivist Muhanned Erzeki Ferrad, ordunun, sokağın taleplerinin aksine rutin cumhurbaşkanının görevi bırakmasında uygulanacak anayasal sürece göre seçimlerin yapılmasında ısrar ettiği için "bir tıkanma" yaşandığını söyledi.
AA muhabirine konuşan Ferrad, "Cezayir bir devrim yaşıyor dolayısıyla eski rejimin kalıntılarını sonlandıracak ve seçimlerin özgür, şeffaf şekilde düzenlenmesini sağlayacak bir geçiş dönemine ihtiyaç var. Bunlar olmadan seçimler intihar olacaktır." diye konuştu.
Anayasa içinde bu geçiş dönemi için çözümler bulunabileceği değerlendirmesini yapan Ferrad, fakat rejimin devam etmesi için ordunun bu anayasal devamlılık konusunda ısrarcı olduğunu dile getirdi.
-"Seçim süreci devam ediyor"
Buteflika'nın liderliğini yaptığı Cezayir Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) Eski Senatörü Abdülvahhab bin Zaim ise bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin "bir tıkanma ya da çatışma olduğu" yorumlarını reddetti.
Devlet kurumlarının anayasaya göre işleyişini sürdürdüğünü savunan Bin Zaim, "Cezayir olarak artık anayasal seçim sürecine girdik. (Cumhurbaşkanı tarafından) Yapılan diyalog çağrıları da bu seçimlerin şeffaf şekilde gerçekleştirilmesi için ilgili yapıların kurulması üzerine." ifadelerini kullandı.
Bin Zaim, henüz ülkenin önde gelen isimlerinden kimsenin adaylık başvuru yapmaması üzerine bir soru üzerine, "68 kişi adaylık başvurusu yaptı. Halk artık eski isimlere güvenmiyor ve yeni yüzler görmek istiyor. Bence bu değişim için gerçek bir fırsat oluşturuyor." yanıtını verdi.
Cezayirli Hukuk Uzmanı Halid Şelbi de başvuran adayların yeterlilik şartlarını sağlayamaması halinde seçimlerin ertelenmesinin mümkün olduğunu belirtti.
Seçimlerin ertelenmesi halinde anayasanın yeniden yorumlanması gerektiğini aktaran Şelbi, siyasi ve toplumsal uzlaşı sağlanabilirse herkesin uzlaştığı bir ismin 90 gün daha geçici cumhurbaşkanlığı görevi yapabileceğini söyledi.
Cezayir'de tarihi nitelikteki kitlesel protestolar, 20 yıldır yönetimde olan Abdulaziz Buteflika'nın devam eden protestolar ve ordunun "uyarıları" sonucu 2 Nisan'da istifa etmesine rağmen 2 aydan fazladır aralıksız devam ediyor.
Cezayir sokağındaki protestolarda, Buteflika'nın çevresinde kümelenmiş siyaset, bürokrasi, ordu ve iş dünyasından yolsuzluğa bulaşan isimlerden hesap sorulması ve bu isimlerin görevden uzaklaştırılması talebi de gösterilerin başından beri değişmedi.
Kaynak: Anadolu Ajansı
