Bilindiği gibi diyabet, kan şekeri kontrolünün planlanan seviyede ilerleyememesinden kaynaklanan bir tür rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık kısa veya uzun dönemde çeşitli sağlık sorunları ile karşımıza çıkabilir. Diyabet komplikasyonlarında en sık rastlanan vakalar, kalın ve ince damar sistemleri ile birlikte sinirler üzerinde daha çeşitli hasarların oluştuğu vakalardır. Tüm bu rahatsızlıklar diyabet komplikasyonları olarak isimlendirilmektedir.
Diyabet komplikasyonları, her diyabet hastasında görünecek diye bir durum söz konusu değildir. Bu aşamada hastanın kendi takibini ne kadar ciddiyetle yaptığı, beslenme ve egzersiz programlarına ne kadar uyduğu, gerekli görülen ilaçları hangi düzende aldığı vs. önemli ayrıntılardır. Önemli olan komplikasyonlar oluşmadan önce bu durumu önleyebilmektir. Çünkü, komplikasyonlar oluştuktan sonra gerekli tedavi daha ağır bir şekilde ilerlemektedir.
Diyabet komplikasyonları, akut ve kronik olmak üzere iki başlık altında incelenebilir. Bu komplikasyonlar tip1 ve Tip 2 diyabetli bireylerde de görülebilmektedir.
Diyabetin Akut Komplikasyonları
Bu kapsamda en sık karşılaşılan sorun, düşük kan şekeri yani Hipoglisemidir. Günlük hayatımızda çok fazla insülin kullanımında veya gereksiz şekilde çok fazla egzersiz yapılması durumunda ve enerji alımı sonucunda kan şekerimiz de düşmeler görülür. Bu da diyabet hastalarının normal hayati fonksiyonlarını yapmalarını engeller. Hipoglisemi anında şekeri hızlı bir şekilde yükseltmek elinizdedir. Böyle durumlarda şekerli bir meyve suyu içmek, kesme veya toz şeker çiğnemek kan şekeri seviyenizin normal standartlara yükselmesinde etkili olacaktır.
Ketoasidoz durumu da ciddi ve sarsıcı bir komplikasyondur. Bir diğer adı Diyabetik Koma olan bu durum daha çok
Tip 1 diyabet hastalarında karşımıza çıkmaktadır. Çünkü bu rahatsızlık insülin yokluğunda ortaya çıkmayı kollar.
Bir de vücutta laktik asit birikmesi ile oluşan laktik asidoz durumu vardır. Bu durumda hücreler gerekli enerjiyi oluşturabilmek için glikoz dışı yakıt kullanmak zorunda kalabilirler. Glikoz dışında yakıt kullanmak ise yoğun bir laktik asit oluşumuna sebep olur. Vücutta olağanın dışında laktik asit birikmesi doğal olarak dengeyi bozar ve kişide tarif edilemez bir rahatsızlık oluşturmaya başlar. Her ne kadar diyabet komplikasyonları arasında yer alsa da çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Genel olarak Tip 2 diyabet hastalığı kategorisindeki kişiler etki alanındadır.
Diyabet komplikasyonları cilt yüzeyinde de oldukça sık rastlanan durumlardan biridir. Bakteriyel / fungal (mantar) enfeksiyonları diyabet hastalarında karşılaşılan enfeksiyon türlerindendir. Bu enfeksiyonun yerleşeceği alan açısından diyabetli kişilerin, cilt ve tırnakları başta olmak üzere birçok organında uygun ortam bulunmaktadır.
Diyabetin Kronik Komplikasyonları
Yapılan araştırmalar diyabetin tanı anında dolaşım sisteminin yarısına hasar verdiğini göstermektedir. Kan şekeri yüksekliğinin uzun bir süre devam etmesi durumunda büyük ve küçük damarların yanı sıra sinir sistemlerinde de deformasyonlar olabileceğine dair bilgilendirme yapmıştık. Bu aşamada oluşan tahribat hangi organ bölümüne ait ise karşılaşılan sorunlar da o organa ait olmaktadır.
Diyabet komplikasyonları arasında ölümle sonuçlanan ve hastaları ciddi risk altına sokan maddelerden biri de kardiyovasküler hastalıklardır. Dünya çapında yapılan araştırmalarda diyabet hastaları arasında ölümle sonuçlanan vakalar en yüksek oranla kardiyovasküler yani dolaşım sistemi ile alakalı hastalıklardan oluşmaktadır. Diyabetli kişilerde kalp hastalığına yakalanma ya da inme geçirme durumu normal insanlara oranla 2 ile 5 kat arasında artan risk değerlerinde görülmektedir. Bu durumdan bacaklardaki damarlarda maksimum oranda etkilediğinden bu nöropatik durumla birlikte ampütasyonda görülebilmektedir.
Gözlerin hasar görmesi her insanda karşılaşabilecek sorunlardan biridir. Ancak diyabetli kişilerde retinopati durumu, özellikle yetişkinlerde ortaya çıkan körlük ve ciddi görme bozukluğunun temelinde yatan sebeplerdendir. Uzun süre diyabet sorunu yaşayan kişilerde yapılan araştırmalarda göz bozukluğu oranı %2 ile %10 arasında değişmektedir. Bu göz bozukluğu oranına körlük seviyesinden ağır görme bozukluğu olan herkes dahil edilmiştir.
Diyabet hastaları için ağır bir tehdit unsuru olan bir başka durumda nefropatidir. Yani böbreklerin hasar görmesi durumudur. Kontrolsüz seyreden Tip 1 diyabet hastalarında yüzde elli oranında böbrek nakline varan ağır böbrek sorunları oluşabilmektedir. Diyabet hastalarında %50’lik kesimi etkileyen başka bir sorunda nöropati, yani sinirlerin hasar görmesi durumudur. Bu durum bacaklarda ve Özellikle de ayaklarda duyu ve his kaybı oluşumunu tetiklemektedir. Diyabet hastaları için ayak çok farklı bir önem ihtiva etmektedir. Çünkü, ayakta oluşabilen yaralar Maalesef ki genellikle bacak kesilmesi ile sonuçlanabilmektedir. Bacak amputasyonları söz konusu olduğunda yapılan incelemelerde herhangi bir kaza durumu yok ise bu ampütasyonların genel sebebi diyabet rahatsızlığı olmaktadır. Diyabetik sinir hastalığının etkilediği durumlardan biri de cinsel hayattır. Çünkü, diyabet sorunu iktidarsızlığı da beraberinde getirmektedir.
Diyabetli kişiler için bu komplikasyonlar korkutucu gelse de düzenli bir hayat yaşandığı takdirde bu tarz sıkıntılar yaşanma oranı oldukça düşüktür. Hatta genel olarak belirlenen kriterlere uyulduğu takdirde diyabet hastalarının toplumdaki sağlıklı olarak addedilen kişilerden bile daha yüksek hayat standartlarında yaşadığı bilinmektedir. Burada en önemli kriter beslenme düzenini ve günlük yaşamdaki aktivasyonunuzu biraz daha arttırmaktır. Bu detaylara sadık kaldığınız takdirde herhangi bir komplikasyon ile mücadele etmek durumunda kalmanız söz konusu değildir.
Kaynak:
https://www.etilerhastanesi.com.tr/
