XİAN

   Xian,8.5 milyon nüfuslu bir şehir.Çin in ortasında yer almakta.3100 yıllık tarihi var.Çin in ilk başkentlerinden.Tarhle birlikte yaşayan bir şehir.Geçmişteki Xian bugünkü Xian dan daha büyük ölçekli bir şehirmiş.Yakın yerlerdeki tarım arazilerinin altından tarih fışkıracak diye havaalanı epey uzağa yapılmış.İpekyolunun başlangıç noktası.Avrupanın ipek ve porselenle tanışmasının ilk noktası.Osmanlının İstanbulu alması ipekyolunun sonunu getirince  başka ulaşım noktaları aranırken Amerika nın keşfedildiği tarihciler tarafından ifade edilmektedir.Nitekim Amerika keşfedildikten sonra ipek yolunun önemi kaybolmuştur.

          İlk durağımız Müslüman mahallesi ve bu mahalledeki tarihi  Büyük Camii. Tang hanedanından imparator Gaozong  651 yılında  İslamı kabul etmesiyle bu şehirde o zamandan beri Müslüman Çinli bir topluluk yaşamakta.

     Büyük kısmını Hui lerin oluşturduğu müslümanların sayısının 70 -80 bin kişi oldukları tahmin edilmekte. Şehrin tam merkezi bu mahalle.Başı örtülü hanımlar.takkeli erkekler.7 adet camiinin olduğu xianda en büyüğü  Büyük Camii

         Ziyaretimiz sırasında bakımdan geçiyor.Yeni yeni müslümanlara bazı hakları verilmiş.Caminin dışında bir bölümde sohbet ederlerken bulduk.türkiyeden geldiğimizi öğrendiklerinde sevinçleri gözlerinden belli oluyor. 4000 metrekarelik bir alanı kaplıyor.

     Mimarisi Çin mimarisine uygun olan caminin avlusundaki yapılar ve şadırvanı da keza aynı şekilde Çin mimarisi.Caminin içi ahşap.duvarları ahşap üzerine yazılmış Kuran sureleri ile süslenmiş camiden hiçbirimiz ayrılmak istemedik 2.şer rekat namaz huzurumuz oldu. Çok etkileyici ve emek harcanarak yapılmış bir şaheserdir bu cami.Budist mimariyle yapılan 800 yıldır islamın Çindeki en önemli mühürlerinden biridir.Cami her ne kadar Çin mimari özellikler gösterse de uhrevi bir atmosferi ve imanı huzuru şule şule ziyaretçilerine yansıtmaktadır.Geniş bir Çin bahçesi içinde bulunan cami tam anlamıyla bir medrese külliyesi formunda inşa edilmiş .Ziyaretçisi çok olan bu külliyeyi bizlere de görmek nasip oldu.Ziyaretimiz camide kalış süremiz itibariyle  kutsal mekandan ayrılmak istemediğimiz bir zaman bir zaman dilimini gönül itminanıyla yaşadık.Bu caminin önemli bir hususiyeti de 800 yıl önceki Müslümanların binlerce kilometreyi yaya veya at sırtında katledip  Kuran’i tebliği yayma adına taşıdıkları imani gayrettir.Bu mahallede biraz fazla zaman geçirmek istedik ama yerli rehberin acelesi yüzünden mahalleyi rahat rahat dolaşamadık.Nitekim Hasip abi bu rehbere otobüste gerekli dersi verdi.Xian da bir gece bir gündüzlük bir proğramımız vardı.Belki de bunun için acele edilmişti.Ama keşke o mahalllede ,bizden bir şeylerin olduğu o mahalde biraz daha vakit geçirebilseydik.Acele acele şehir surlarına vardık..14 km uzunluğundaymış surlar.1370 de Ming hanedanı zamanında yapılmış.ldukca bakımlı gözüküyor surlar.Bisiklet kiralanıp gezilebiliyor.Surların tanıtımından sonra  hem Xian için hem genel olarak seyahatimiz için önemli olan bir noktaya yönlendik.
             

      TERRACOTA müzesi.Tarihte önemli bir yere sahip bu toprak askerlerin yer aldığı kazı yeri.Öncelikle yine günümüzde bunların turistik amaçla yapıldığı,satıldığı tanıtımının yapıldığı bir merkezi gezdik.Sonrasında kazı alanının bulunduğu bölgeye gittik.Otobüsler  bayağı uzak bir noktada kaılıyorlar.Uzun sayılacak bir yürüyüş yapıyoruz.Toprak askerler  Ya da Terrecota ordusu ilk Çin imparatoru Qin Shi Huang ın mezarında bulunanTerracota heykeller,M.Ö 221  yılında yapılmış heykeller,1974 yılında bir çiftci tarafından bulunmuş.56 km lik bir alan tesbit edliyor.hepsi birden yapılamayacağı düşünmüşler.Şu an 3 adet bölgede üstü kapalı hangar yapılarak kazı çalışmaları sürdürülmekte.İmparator Qin,henüz hayatteyken M.Ö 246 yılında başlanan mezarının inşası 30 yıl sürmüş,Piramit şeklindeki bu mezarda daha kazı çalışmaları başlamamış.Mezarın inşasında 700 bin kişi çalışmış.İmparator öldükten sonra askerlerinin yine kendisine yardım edecekleri inancıyla kendi mezarının yanına 8000 asker heykeli yaptırmış.180 cm ortalama boyları olan bu toprak heykellerin yüz ifadeleri hep farklı.ellerindeki silahlar o günkü kullanılan gerçek silahlar.Adeta savaşa hazır içi boş toprak askerler.İmparator kendi mezarı ve toprak askerlerin üzerini örttürerek geleceğe hazırlanmış.Toprak askerlerin Bu kadar süre bozulmadan kalmalarının sebebi olarak kullanılan toprak ve fırınlar olduğu belirtilmektedir.Kazı çalışaması yapılan yerlerde atlar,savaş arabaları,süvarilerde çıkmakta.Burası da 1987 yılında Unesco tarafından Dünya kültür mirası listesine alınmıştır.

             Yine bir Çin klasiği.  buraya  her gelen grup yemeği burdaki lokantada yermiş.Bizde öğle yemeğini müze yakınındaki lokantada yedik.  Xian daki proğramımız bitmişti.Hangzou  ya gitmek üzere havalanına vardığımızda akşam olmak üzereydi.2 saata yakın bir yolculuktan sonra Hangzhou ya ulaştık.