Adenomyozis Nedir?
Ağrılı ve yoğun kanamaya neden olan durum
adenomyozis olarak tanımlanır. Nedeni tam olarak bilinmemektedir. Genel olarak rahim içini kaplayan dokunun rahim duvarlarını meydana getiren kas kütlesi içinde büyümesi ve gelişmesi sonucu oluşur.
Zamanla doku kalınlaşır dökülür ve kanamaya başlar.
Adenomyozis iki formda görülür.
Difüz Adenomyozis
En sık görülen türüdür. Bu türde rahmin kas tabakası içinde doku adacıkları şeklinde fibrosis adı verilen sert dokular görülür.
Fokal Adenomyozis
Bu türde rahim dışında yalancı bir kapsül görüntüsü taşıyan kapsüller vardır. Fokal adenomyozis, rahim içindeki boşluğa doğru büyüyerek rahime baskı uygular.
Adenomyozis Belirtileri Nelerdir?
Aşağıdaki belirtiler kişilerde gözlemleniyorsa, yüksek ihtimalle adenomyozis teşhisi yapılabilir:
- Uzun süren ve ağır geçen adet kanamaları,
- Adet görme sırasında; keskin, bıçak saplanır gibi alt karın (dismenore) ağrılarının hissedilmesi ve şiddetli krampların görülmesi.
- Karın bölgesinde aşırı derecede basınç görülmesi, hassasiyetin artması ve şişkinlik görülmesi.
- Kronik karın ve kasık ağrılarının artması.
- Adenomyozis sırasında meydana gelen ağır kanama durumları, kişilerin yorgun ve halsiz hissetmelerine neden olur. Bu durum kronik kansızlığa da yol açabilir.
Adenomyozis Nasıl Teşhis Edilir?
Ülkemizde yakın zaman kadar bu hastalık histerektomi yapılarak teşhis ediliyordu. Bu yöntemde kişiden alınan uterus dokusu mikroskop altında inceleniyordu.
Günümüzde geliştirilen teknolojik cihazlar sayesinde, hastalığın teşhisinde en net görüntüler elde edilebiliyor.
Adenomyosiz teşhisi ve teşhisi için ayrıca aşağıdaki yöntemler ve testler de kullanılır:
Sonohisterografi
Ultrason işlemi sırasında rahime salin adı verilen bir solüsyon enjekte edilir. Küçük bir tüp yardımı ile enjekte edilen bu solüsyon sayesinde kişinin adenomyozis olup olmadığı tespit edilebilir.
Ultrasonografi
Endometrium ve kas duvarını değerlendirmenin en iyi yöntemlerinden birisidir. Ultrason yöntemi hastalığı kesin olarak teşhis edemese de en azından diğer hastalıklara ait olan benzer belirtilerin elenmesinde yardımcı olur.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)
Vajina bölgesinde anormal derecede kanaması olan kadınlarda tanı ve teşhis yapmak için kullanılır.
Endometrial Biyopsi
Anormal vajina kanamalarının nedeni bazı durumlar da farklı olabilir. Başka rahatsızlıklardan meydana gelen aşırı vajinal kanamaları, adenomyozis’den ayırabilmek için rahimden doku örneği alınır.
Adenomyozis Tedavisinde Hangi Yöntemler Kullanılır?
Tedavi hastanın çocuk isteyip istememesine ve şikayetlerinin devam etme durumuna göre farklılık gösterebilir. Eğer hastada hafif belirtiler görülüyorsa ağrı kesici ilaçlar ve oluşan krampların ağrısını hafifletmek adına sıcak uygulamak olumlu sonuçlar verebilir.
Ayrıca aşağıdaki yöntemler adenomyozis tedavisinde kullanılır:
Hormon Tedavisi
Ağır kanama yaşayan ve ağrı dönemleri çok olan hastalara, rahim içine hormon salgılayan bir araç yerleştirilir. Bu özel medikal araç rahim içine uterusa yerleştirilir.
İltihap Giderici İlaçlar
Hastalıkla ilişkili ağrıyı hafifletmek adına antienflamatuvar ilaçlar (NSAİİ’ler) ilaçlar uzman doktor tarafından reçete edilir. Bu ilaçlar adet kanamasından 1-2 gün önce kullanılır. Adet kanamasının devam ettiği birkaç gün boyunca da kullanılmaya devam edilir. Bu tür ilaçlar streoid içermezler.
Uterin Arter Embolizasyonu
Uterin arter embolizasyonu, rahmi besleyen atardamardır. Adenomyozis dokusu ile uterin arter embolizasyonu arasında kan akışını sağlayan kan damarlarını tıkamak için küçük boyutlarda parçacıklar kullanılır. Bu parçacıklar, radyolog tarafından hastanın kasık damarına yerleştirilir ve küçük bir tüp boyunca yönlendirmesi sağlanır. Kan akışının kesilmesi ile birlikte adenomyozis dokusu küçülmeye başlar.
Endometrial Ablasyon
Rahim zarı, minimal invaziv işlemi ile tahrip edilir. Adenomyozis hastalarının şikayetlerinin azalmasında etkili bir yöntemdir.
Histerektomi
Histerektomi, hastanın rahminin cerrahi yöntemlerle alınmasıdır. Kesin tedavi yöntemi olarak da adlandırılır. Genel olarak belirgin semptomlara sahip hastalara uygulanır.
Ayrıca medikal olarak bazı tedavi yöntemleri hastaya uygulanır.
İlaçlı Spiral
Adet sancılarının azaltılmasına etkili bir yöntemdir. Eğer hastanın gebelik planlaması yoksa cerrahi seçenek uygulanmadan ilaç tedavisi uygulanır.
Adenomyozis Komplikasyonları Nelerdir?
Tipik olarak adet kanamalarında artış gözlemlenir. Adet kanamalarının miktarı hastada normalin üstünde gerçekleşir. Ayrıca adet kanamaları normalden daha uzun sürer.
İlişki sırasında ağrı hissedilmesi durumu da adenomyozis komplikasyonlarındandır.
Mesane baskısına bağlı olarak sıklıkla idrara çıkma durumu da sık görülen komplikasyon durumdur.
Ayrıca:
- Kabızlık,
- Kansızlıktan kaynaklanan halsizlik,
- Kalp çarpıntısı ve yorgunluk vb. komplikasyonlar da bu hastalık da görülebilmektedir.
Adenomyozis Gebelik Sırasında Nasıl Etkilenir?
Rahim duvarı kalınlaşmasına neden olabilir. Nadir de olsa bazı durumlarda gebelikte düşük yapma gibi kötü sonuçlarla karşılaşılabilir. Diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi gebelikte de erken teşhis, tedavi yöntemlerinin başarılı bir şekilde uygulanmasını sağlar ve hastalığın olumsuz sonuçları oluşmayabilir.
Birçok durumda hastalık hamilelikten sonra ortaya çıkabilir. Hamilelikten sonra rahim kasının gerilmesi sonucunda ortaya çıkabilir ve ikinci gebelikte hastalık nüksedebilir.
İkinci gebelikte adenomyozis ile karşılaşan kadınlar, normal yolla hamile kalanlara oranla daha fazla risk altındadırlar.
Gebe kalınmadan önce mutlaka uzman bir doktora görünmek yararlı olacaktır. Düzenli olarak kadın doğum uzmanına kontrole gitmek uzun vadede yararlı olabilir.
Adenomyozis Önlenebilir mi?
Geçmiş yıllarda bu hastalığa teşhis koymak oldukça zordu. Tıp dünyasında genellikle bu hastalığın nedeni çok doğum yapmaya bağlanıyordu. Günümüzde gelişmiş görüntüleme sistemlerin kullanılması ile birlikte, hastalığın teşhisi ve tedavisi de kolaylaşmıştır.
Ayrıca tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi, gelişmiş görüntüleme sistemlerinin yaygınlaşması ile birlikte gerçekleşebilmiştir.
Diğer birçok hastalıkta olduğu gibi adenomyozis hastalığında da erken teşhis hayati öneme sahiptir. Erken teşhis sayesinde hastalığı önlemek bir dereceye kadar mümkün olmaktadır.
Hastalık gelişmiş görüntüleme sistemleri ile rahimde büyüme olarak kendisini gösterir. Dolayısıyla bu gibi durumlarda kısırlık ve düşük yapma gibi sonuçlara neden olduğu tespit edilmiştir. Ancak sonuçlar genele indirgenemez. Yapılan araştırmalarda hastalığın, embriyonun tutunma oranlarını düşürdüğü gözlemlenmiştir. Bu yüzden çoğu kez düşük durumlarına neden olduğu düşünülmektedir.
Adenomyozis’e Benzer Diğer Ginekolojik Sağlık Sorunları Nelerdir?
Miyom oluşumu, endometrit (rahim içi zarı enfeksiyonu), Asherman sendromu, Endometriyal polipler ve rahimin doğuştan meydana getirdiği anomaliler, adenomyozis’e benzer sağlık sorunlarıdır.
Miyomlar
Aşırı östrojen hormonun uyarımına bağlı olarak gelişen tümörlerdir. Gençlik ve yetişkin dönemlerde nadir olarak ortaya çıkarlar. Genel olarak 30-40 yaş arasındaki kadınlarda daha sık görülürler.
Rahim Sarkması
Pelvik yapıda meydana gelen gevşeklik ve sarkma durumudur. Kadınların en sık karşılaştığı sorunlardandır. Çok fazla doğum yapan kadınlarda daha sık görülür. Yaşam kalitesini olumsuz olarak etkilediği için tedavi gerektirir.
Endometrit
Rahim içi zarı enfeksiyonudur. Akut olarak gerçekleşen endometritte rahimde şiddetli ağrılar söz konusudur. Ayrıca yüksek ateş, kötü kokulu bir akıntı söz konusudur. Sezaryenle doğum yapılması bu hastalığın riskini artırır.
Asherman Sendromu
Çok sayıda kürtaj yapılması sonucunda meydana gelen rahim hastalıklarından birisidir. Adet görememe, adet miktarının azalması ve kısırlık gibi semptomlarla kendisini gösterir.
Endometriyal Polip
Rahim içi zarda gerçekleşen iyi huylu tümörlerdir. Düzensiz kanamalar şeklinde kendisini gösterir. Endometriyal küretaj ve histeroskopi ile polipin çıkarılması en etkili tedavi yöntemidir.
Rahmin Yapısal Anomalileri
Doğuştan gelen kromozomal hastalıklar ve bazı sendromların gerçekleşmesidir. Müller kanalı anomalisi olarak kendisini gösterir. Şekil bozuklukları en tipik belirtilerindendir. Böbrek ve iskelet sistemindeki anomaliler bu hastalığa eşlik ederler. Bazı durumlarda septum, tüm rahmi hatta bazı durumlarda tüm vajinayı kaplayabilecek niteliktedir.
Dr. Alper Karalök İle Adenomyozis Ameliyatı
Dr. Alper Karalök, kadın hastalıkları ve doğum alanlarında uzmanlaşmış bir doktordur ve adenomyozis ameliyatları konusunda da tecrübesi vardır. Adenomyozis, uterus içinde normal olmayan endometrium hücrelerinin yayılımı olarak tanımlanan bir durumdur ve kadınlarda adet düzensizliği, ağrı ve gebelikte problemler gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Dr. Alper Karalök, adenomyozis ameliyatlarını titizlikle ve dikkatle yapar ve bu sayede hastalarının iyileşme süreçlerini hızlandırmayı amaçlar. Ayrıca, hastalarına tüm sorularını yanıtlamaya ve tedavi sürecini anlamalarına yardımcı olmaya çalışır.
